Autorytet Krajowej Rady Sądownictwa /KRS/ systematycznie obniża się.
Krajowa Rada Sądownictwa jest organem konstytucyjnym. Art. 186 ust. 1 Konstytucji stanowi, iż stoi ona na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów.
KRS m.in.: rozpatruje i ocenia kandydatury do pełnienia urzędu sędziowskiego, przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wnioski o powołanie sędziów, wybiera rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych, uchwala zbiór zasad etyki zawodowej sędziów i czuwa nad ich przestrzeganiem.
W Radzie zasiadają: Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Minister Sprawiedliwości, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej, piętnastu członków wybranych spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych, czterech posłów i dwóch senatorów.
Czyli – jak widać – dominują sędziowie.
Istnieje powszechna opinia, że Krajowa Rada Sądownictwa „nie sprawdziła się", gdyż nie czuwa w należyty sposób nad etyką zawodową sędziów.
Czy ma miejsce fiasko idei Krajowej Rady Sądownictwa?
B. Wildstein w artykule „Kartel szkodzący państwu"
http://blog.rp.pl/wildstein/2009/05/24/kartel-szkodzacy-panstwu/
przytacza pogląd zamieszczony w projekcie reformy przygotowanym przed wyborami 2005 przez Jana Rokitę, który miał zostać premierem w rządzie PO – PiS:
„W Krajowej Radzie Sądownictwa nie powinni zasiadać sędziowie i politycy, którzy stają się rzecznikami korporacji sędziowskiej, ale szanowani obywatele, których celem jest sprawowanie nad nią pieczy. Zadaniem takiej rady nie powinno być strzeżenie niezależności sądów i niezawisłości sędziów, które są tylko środkami do osiągnięcia celu, ale zabieganie o sprawiedliwy osąd dla obywateli. Dla osiągnięcia tego celu
dobór i kształcenie sędziów powinny stać się sprawą publiczną, czyli poddaną ocenie obywateli. Również sądy dyscyplinarne powinny zostać wyjęte z wyłącznej gestii korporacji i nie tylko jej przedstawiciele powinni w nich zasiadać".
KRS nie tylko nie dba w sposób należyty o „sprawiedliwy osąd dla obywateli", ale reaguje też coraz bardziej nerwowo na krytykę sądownictwa wyrażaną nie tylko przez społeczeństwo, ale także niektórych Ministrów Sprawiedliwości oraz Rzecznika Praw Obywatelskich.
Nerwowe reakcje KRS. Czy to tylko prima aprilis?
Kuriozalna sytuacja miała miejsce podczas obrad KRS w dniach 31 marca-3 kwietnia 2009 r. W dniu 1 kwietnia KRS wyraziła stanowisko „w przedmiocie zaniepokojenia i dezaprobaty z powodu nasilających się ataków medialnych na wymiar sprawiedliwości".
W dokumencie opublikowanym na stronie internetowej KRS
http://www.krs.pl/admin/files/100719.pdf
czytamy m.in.:
„KRS z niepokojem i dezaprobatą zauważa, że nasiliły się ataki medialne na wymiar sprawiedliwości zainspirowane wątpliwej jakości sondażami oraz eksponowaniem jednostkowych decyzji sądów bulwersujących opinię publiczną. KRS podtrzymuje przy tym wcześniejsze stanowisko, że krytyka orzeczeń sądowych jest dopuszczalna i pożądana. Powinna jednak być rzetelna i uwzględniać wszelkie aspekty omawianych spraw. Tworzenie
negatywnego wizerunku na podstawie jednostkowych, niereprezentatywnych przykładów nie spełnia tych standardów i tworzy niesłuszne przekonanie o słabej kondycji wymiaru sprawiedliwości".
"Ze smutkiem i troską KRS zauważa, że w nurt tych krzywdzących ogół sędziów opinii medialnych wpisuje się także wypowiedź ministra sprawiedliwości, mówiącego o sędziach 24 marca 2009 r. w programie "Kwadrans po ósmej": "Myślę, że jeśli oni się nie uderzą w pierś, to system instancyjny spowoduje, iż zostaną uderzeni. Czy w pierś czy w inną
część ciała – nie wiem, ale będą uderzeni. Jeszcze bardziej nieuprawnione i szkodliwe dla autorytetu wymiaru sprawiedliwości są wypowiedzi rzecznika praw obywatelskich".
Warto przeanalizować, co wywołało taki niepokój Krajowej Rady Sądownictwa.
Otóż, Minister Czuma negatywnie ocenił orzeczenia sędziów w związku ze zwolnieniem z aresztu osób, które później dokonały zbrodni, wyrażając jednocześnie nadzieję, że odpowiednio do tych orzeczeń odniesie się sędziowski nadzór instancyjny. Na krytyczne wystąpienie ministra ostro zareagowało Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, podkreślając, że: „użyte przez ministra sformułowania nie licują z powagą urzędu i
wpisują się w przykry obyczaj oceniania w sposób dyskredytujący decyzji sądów przez polityków nieznających realiów sprawy". Stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa było – zdaje się - odpowiedzią na oczekiwania Iustitii.
Podobny niepokój KRS wywołała opinia Rzecznika Praw Obywatelskich wyrażona w wypowiedzi dla „Wprost" 16.03.2009 r. na tle „poruszających spraw zabójstw pokrzywdzonych i świadków, dokonanych przez przestępców zwolnionych z tymczasowego aresztu". Doktor Janusz Kochanowski powiedział m.in.:
„Wyniki badań opinii publicznej pokazują, że na początku transformacji ustrojowej obywatele mieli większe zaufanie do Temidy niż obecnie. Przeprowadzono także analizy wskazujące, że osoby, które zetknęły się z działaniem wymiaru sprawiedliwości, mają o nim gorsze zdanie niż ludzie, którzy nie mają takiego doświadczenia. Potrzebna jest więc większa
odpowiedzialność sędziów; etos wynikający z poczucia powołania do sprawowania tak doniosłej funkcji oraz towarzysząca temu niezbędna pokora".
Zdumiewa, że powyższą opinię Rzecznika KRS uznała – przypomnijmy – za „nieuprawnioną i szkodliwą dla autorytetu wymiaru sprawiedliwości".
Nie budzi wątpliwości, że KRS – wbrew oficjalnym deklaracjom – wyklucza jakąkolwiek krytykę orzeczeń sądowych, a niekorzystne dla wymiaru sprawiedliwości sondaże bezpodstawnie dezawuuje.
Pocieszające jest jednak, że do stanowiska KRS z 1 kwietnia 2009 r. w należyty sposób odniósł się Rzecznik Praw Obywatelskich. W piśmie z dnia 3 kwietnia 2009 r., skierowanym do przewodniczącego KRS sędziego Stanisława Dąbrowskiego, RPO napisał:
„Moją uwagę zwróciła data uchwalenia stanowiska 1 kwietnia, co
w polskiej tradycji ma określoną konotację i każe nawet najbardziej
zaskakujące doniesienia traktować z należytym dystansem".
Krajowa Rada Sądownictwa wprowadza w błąd
Stanowisko KRS z 1 kwietnia 2009 r. zawiera jeszcze jeden zdumiewający akapit:
„..... do sądów wpłynęło w 2008 r. w porównaniu z rokiem poprzednim pół miliona więcej spraw, a sądy załatwiły więcej spraw niż kiedykolwiek. Również zaufanie do wymiaru sprawiedliwości oceniane przez pryzmat zaskarżalności orzeczeń przedstawia się zdecydowanie korzystniej niż w publikacjach prasowych. Z ponad 11 milionów rozstrzygniętych przez sądy powszechne spraw zaskarżono zaledwie 230 tysięcy. Oznacza to,
że strony zakwestionowały tylko 2,5% wszystkich wydanych orzeczeń. Prawie 80% tych orzeczeń zostało utrzymanych w mocy w drugiej instancji.
Dane te jednoznacznie wskazują nie tylko na wysoki poziom merytoryczny orzeczeń, ale i na realnie bardzo wysokie społeczne zaufanie do wymiaru sprawiedliwości".
Zdziwiło mnie, że Sądy w 2008 r. rozpatrzyły 11 milionów spraw, co by dawało – przy około 10 tysiącach sędziów – 3-4 orzeczenia dziennie. Wątpliwość budziła też zaskarżalność orzeczeń na poziomie 2,5%.
Zajrzałam na stronę internetową Ministerstwa Sprawiedliwości, aby zweryfikować dane podane przez KRS.
http://www.ms.gov.pl/statystyki/2008_wssp.pdf
Okazało się, że polskie Sądy rzeczywiście wydały w 2008 r. 11.155.182 orzeczenia, tylko, że 32,02% z nich /3.572.875 spraw/ stanowiły sprawy ksiąg wieczystych, 12,06% /1.345.853 sprawy/ - postępowania nakazowe i upominawcze, a 4,76% /531.528 spraw/ - sprawy rejestrowe. Czyli prawie 50% spraw stanowiły sprawy stosunkowo proste, rozstrzygane na
posiedzeniach niejawnych. Niektóre orzeczenia wydają zresztą referendarze sądowi. Prawdopodobnie też powstanie e-sąd do wystawiania nakazów zapłaty /aspiracje w tym zakresie wykazują ponadto notariusze/.
Czyli większość spraw rozstrzygana w polskich Sądach - z tych 11 milionów - jest sprawami nieskomplikowanymi.
Całkowicie niewiarygodna jest natomiast wartość liczbowa wskaźnika zaskarżalności podana przez KRS.
Podliczmy:
Apelacji było łącznie: 155.515 /1,39%/, zażaleń –168.036 /1,51%/, kasacji, skarg kasacyjnych i o stwierdzenie niezgodności z prawem – 8.607 /0,08%/. Czyli razem już 2,98%, a nie 2,5%.
Na część orzeczeń sądowych nie przysługiwało w ogóle zażalenie. Dotyczy to m.in. spraw ogólnych /AKo, ACo, Apo, etc./. Było ich razem: 1.637.535, czyli 14,68% wszystkich orzeczeń.
Podobnie jest w przypadku nadzoru nad postępowaniem przygotowawczym /sprawy Kp/. Spraw takich było razem: 317.214, czyli 2,84% orzeczeń. Podobnie można byłoby analizować sprawy pomocy sądowej, etc.
Zupełnie inaczej rzecz wygląda, gdy policzymy następujące wskaźniki:
Liczba apelacji /49.936/ wniesionych w sprawach karnych od wyroków w sądach rejonowych /502.936/ stanowi 9,93% wyroków.
Liczba apelacji /2.953/ wniesionych w sprawach karnych od wyroków w sądach okręgowych /9.486/ stanowi 31,13% wyroków.
Liczba apelacji /43.044/ wniesionych w sprawach cywilnych od wyroków w sądach rejonowych /570.294/ stanowi 7,55% orzeczeń.
Liczba apelacji /10.875/ wniesionych w sprawach cywilnych od wyroków w sądach okręgowych /145.045/stanowi 7,50% wyroków.
Czyli, stanowisko KRS jest czystą manipulacją. Można byłoby powiedzieć, że podobnie, jak uzasadnienia wielu wyroków. A może także i w tej kwestii KRS pozwoliła sobie na prima aprilis?
_________________________________
Tylko po co nam taka Krajowa Rada Sądownictwa?
Załącznik:
|
Sprawy wg działów prawa w 2008 r.
|
11 155 182
|
|
Sprawy karne
|
2 536 773
|
|
Sądy apelacyjne
|
28 758
|
|
apelacje A Ka
|
2 953
|
|
zażalenia A Kz
|
7 433
|
|
ogólne A Ko
|
2 484
|
|
nadzór sądowy nad postępowaniem przygot. A Kp
|
1 031
|
|
zażalenia na postanow. w postęp. wykonawcz. A Kzw
|
14 235
|
|
kasacje WKK
|
449
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
173
|
|
Sądy okręgowe
|
347 748
|
|
wyroki w I instancji K
|
9 486
|
|
apelacje w sprawach karnych Ka
|
49 936
|
|
zażalenia w sprawach karnych Kz
|
32 261
|
|
ogólne Ko
|
|
29 906
|
|
zażalenia na postanow. w postęp. wykonawcz. Kzw
|
35 308
|
|
penitencjarne - dot. wyk. kary pozb. wolności Kow
|
68 033
|
|
penitencjarne - dot. wyk. nadzoru sędz. penit. Pen
|
36 780
|
|
wnioski o warunk. przedterminowe zwolnienia Wz
|
47 870
|
|
nadzór sądowy nad postępowaniem przygot. Kp
|
21 801
|
|
kasacje WKK
|
1 908
|
|
inne
|
|
5 701
|
|
apelacje w sprawach o wykroczenia Waz
|
5 623
|
|
zażalenia w sprawach o wykroczenia Waz
|
2 455
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
680
|
|
Sądy rejonowe
|
2 160 267
|
|
sprawy karne podlegające rozp. w procesie K
|
489 293
|
|
postępowania ws. przestępstw karnych skarbowych Ks
|
13 643
|
|
nadzór sądowy nad postępowaniem przygotow. Kp
|
294 382
|
|
ogólne Ko
|
|
858 480
|
|
sprawy o wykroczenia W
|
459 393
|
|
postępowania ws. wykroczeń karnych skarbowych Ks
|
45 039
|
|
postępowania miedzypaństwowe
|
5
|
|
inne - skargi na postępowanie sądowe
|
32
|
|
Sprawy cywilne
|
6 182 254
|
|
Sądy apelacyjne
|
26 019
|
|
apelacje A Ca
|
10 875
|
|
zażalenia A Cz
|
12 968
|
|
ogólne A Co
|
329
|
|
skarga kasacyjna WSC
|
1 411
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
140
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
296
|
|
Sądy okręgowe
|
264 297
|
|
wyroki - postępowania procesowe C i RC
|
133 642
|
|
wyroki - szkody geologiczne i górnicze CG-G
|
218
|
|
wyroki - postępowania nieprocesowe Ns
|
11 185
|
|
postępowania rejestrowe
|
8 242
|
|
postępowania nakazowe i upominawcze Nc
|
5 829
|
|
apelacje Ca
|
43 044
|
|
zażalenia Cz
|
46 975
|
|
ogólne Co I instancji
|
11 923
|
|
ogólne Co II instancji
|
274
|
|
pomoc sądowa Cps
|
0
|
|
skarga kasacyjna WSC
|
1 159
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
49
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodn.z prawem WSC II inst.
|
434
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
1 323
|
|
Sądy rejonowe
|
5 891 938
|
|
postępowania procesowe C
|
145 353
|
|
postępowania procesowe uproszczone C-upr
|
74 086
|
|
szkody geologiczne i górnicze CG-G
|
212
|
|
postępowania nieprocesowe Ns
|
350 623
|
|
postępowania nakazowe i upominawcze Nc
|
1 108 567
|
|
ogólne Co
|
|
624 603
|
|
pomoc sądowa Cps
|
13 187
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
88
|
|
sprawy ksiąg wieczystych KW
|
3 572 875
|
|
sprawy zbiorów dokumentów Zd
|
2 344
|
|
Sprawy rodzinne
|
1 271 510
|
|
Sądy okręgowe - wykazywane są ze spraw. cyw. rej.C
|
108 899
|
|
Sądy rejonowe
|
1 271 510
|
|
postępowania procesowe RC
|
161 369
|
|
postępowania nieprocesowe RNs
|
127 334
|
|
postępowania opiekuńcze Nsm
|
145 180
|
|
sprawy nieletnich w postępowaniu wyjaśniającym Npw
|
99 339
|
|
sprawy nieletnich w postępow. opiek.-wychowaw. Now
|
62 293
|
|
sprawy nieletnich w postępowaniu poprawczyn Nk
|
1 136
|
|
ogólne Rco
|
12 035
|
|
opiekuńcze ogólne Nmo
|
62 757
|
|
pomoc sądowa R Cps
|
34 954
|
|
sprawy zał. na posiedzeniach wykonawczych
|
565 104
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodn. z prawem WSC-rodz.
|
9
|
|
Sprawy z zakresu prawa pracy
|
113 665
|
|
Sądy apelacyjne
|
1 229
|
|
apelacje A Pa
|
528
|
|
zażalenia A Pz
|
439
|
|
ogólne A Po
|
122
|
|
skarga kasacyjna WSC-pracy
|
108
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
6
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
26
|
|
Sądy okręgowe
|
15 583
|
|
wyroki ws. ze stosunku pracy P
|
2 338
|
|
wyroki - odszkodowanie za mienie Pm
|
192
|
|
postępowania nakazowe Np.
|
56
|
|
apelacje Pa
|
8 613
|
|
zażalenia Pz
|
2 999
|
|
ogólne Po
|
|
638
|
|
ogólne Po II inst.
|
31
|
|
skarga kasacyjna WSC-pracy
|
582
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodn.z prawem WSC I inst.
|
4
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodn.z prawem WSC II inst.
|
65
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
65
|
|
Sądy rejonowe
|
96 853
|
|
sprawy ze stosunku pracy P
|
66 816
|
|
sprawy ze stosunku pracy P-upr
|
10 087
|
|
odszkodowanie za mienie Pm
|
3 111
|
|
postępowanie nakazowe i upominawcze Np.
|
12 068
|
|
ogólne Po
|
|
4 757
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
14
|
|
Sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych
|
187 906
|
|
Sądy apelacyjne
|
26 919
|
|
apelacje A Ua
|
23 259
|
|
zażalenia A Uz
|
2 270
|
|
ogólne A Uo
|
32
|
|
skarga kasacyjna WSC-ubezp.
|
1 231
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
54
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
73
|
|
Sądy okręgowe
|
137 796
|
|
wyroki U
|
|
131 602
|
|
ogólne Uo I inst.
|
3 698
|
|
ogólne Uo II inst.
|
3
|
|
apelacje Ua
|
1 978
|
|
zażalenia Uz
|
413
|
|
skarga kasacyjna WSC-ubezp.
|
81
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodn. z prawem WSC I inst.
|
7
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodn. z prawem WSC II inst.
|
3
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
11
|
|
Sądy rejonowe
|
23 191
|
|
I instancji U
|
22 525
|
|
ogólne Uo
|
|
664
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
2
|
|
Sprawy gospodarcze
|
863 074
|
|
Sądy apelacyjne
|
6 034
|
|
apelacje A Ca-gosp.
|
2 275
|
|
zażalenia A Cz-gosp.
|
3 099
|
|
ogólne A Co-gosp.
|
29
|
|
skarga kasacyjna WSC-gosp..
|
568
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
30
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
33
|
|
Sądy okręgowe
|
34 680
|
|
postępowania procesowe GC
|
7 691
|
|
postępowania nieprocesowe GNs
|
19
|
|
postępowania nakazowe i upominawcze GNc
|
8 375
|
|
postępowania upadłościowe U
|
10
|
|
ogólne GCo I inst.
|
4 685
|
|
ogólne GCo II inst.
|
33
|
|
apelacje GCa
|
6 431
|
|
zażalenia GCz
|
7 171
|
|
skarga kasacyjna WSC-gosp..
|
110
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodn. z prawem WSC I inst.
|
9
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodn. z prawem WSC II inst.
|
76
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
70
|
|
Sądy rejonowe
|
821 468
|
|
postępowania procesowe GC
|
28 231
|
|
postępowania procesowe uproszczone GC-upr
|
21 631
|
|
postępowania nieprocesowe GNs
|
329
|
|
postępowania nakazowe i upominawcze GNc
|
210 958
|
|
ogólne Gco
|
20 052
|
|
pomoc sądowa G Cps
|
1 264
|
|
sprawy z zakresu postępow. upadłośc. i naprawcz.
|
7 465
|
|
w tym: zażalenia rozp. przez sąd upadłościowy Guz
|
917
|
|
środki odw. rozp. przez sędziego komisarza GUk
|
1 705
|
|
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem WSC
|
10
|
|
skargi na postępowanie sądowe S
|
0
|
|
sprawy rejestrowe /Rejestr Zastawów, KRS/
|
531 528
|
|
Sąd OKiK
|
841
|
|
Sąd WZTiWP
|
51
|
|
|
|
|
